Shimano GRX groepen overzicht - Alle Shimano Gravel bike groepsets op een rij

Gravel bikes worden steeds populairder en zijn inmiddels bijna niet meer weg te denken uit het bos. Waar de populariteit stijgt, stijgt het aanbod ook. Je ziet steeds meer gravel bikes geproduceerd worden door bekende fietsmerken. Wat is nu een goede gravel bike? Dat is een vraag die je jezelf kunt stellen. Een belangrijke pijler voor de kwaliteit van een gravel bike is de groepset. Shimano GRX is een veelvoorkomende gravel groepset. Daarom zetten wij alle Shimano GRX groepsets op volgorde, zodat jij de juiste keuze kunt maken voor jouw gravel bike!

Wat is GRX?

Shimano GRX is een groepset die is ontworpen voor de gravel bike. Onder dit brede begrip kun je alles van bikepackers tot cyclocrossers scharen. Shimano GRX groepsets bieden een breed scala aan mogelijke afmontages, waaronder 10-speed, 11-speed, single en dubbel aandrijflijnen. Uiteraard is er binnen de Shimano GRX lijn ook keuze tussen elektronisch of mechanisch schakelen.

Tot slot voorziet Shimano de GRX groep ook van dropper post integratie, wat je de mogelijkheid geeft om een dropper post te installeren.

Shimano heeft niet per se een geheel nieuwe groepset ontwikkeld. In veel opzichten zijn Shimano GRX groepsets afgeleid van bestaande technieken die gebruikt worden in zowel de race als mountainbike groepsets, waarbij een aantal nieuwe onderdelen zijn toegevoegd. Toch is het volgens Shimano "de eerste toegewijde gravel groepset ter wereld".

Een beknopt overzicht van de beschikbare Shimano GRX groepsets

Shimano deelt GRX onder in 4 verschillende groepsets, namelijk:

NIEUW in 2023: GRX 820 De Shimano GRX 820 is de nieuwste en allerbeste gravel bike groepset die er op dit moment te vinden is. Deze groepset is qua niveau vergelijkbaar met de Shimano Ultegra groep van de racefiets. Het is een 12-speed groep en verkrijgbaar in 1x12 of 2x12 speed, met een nieuw cassettebereik tot wel 10-51T! Benieuwd naar deze groepset? Lees dan alles over de nieuwste 12-speed GRX 820 groepset.

GRX 800 De Shimano GRX 800 is de beste gravel bike groepset die er op dit moment te vinden is. Deze groepset is qua niveau vergelijkbaar met de Shimano Ultegra groep van de racefiets. Het is een 11-speed groep en verkrijgbaar met mechanisch schakelen of elektronisch (di2).

GRX 600 De GRX 600 is de middenklasse gravel bike groepset van Shimano. Deze groepset is qua niveau vergelijkbaar met Shimano 105 racefiets groep. Het is een 11-speed groep (optioneel is er ook een 10 speed crank verkrijgbaar). Net zoals bij de 105 groep is gekozen voor alleen mechanisch schakelen.

GRX 400 De Shimano GRX 400 groepset is een ideale groepset voor de beginnende gravel bikers. Deze groepset kun je vergelijken met de Shimano Tiagra groepset van de racefiets. Ten opzichte van de andere GRX groepen is de GRX 400 een 10-speed groep. Schakelen werkt net zoals bij GRX 600 mechanisch.

Geen eenduidige hiërarchie in groepsets: Mix en match

Het een en ander wordt wat ingewikkeld door het feit dat Shimano er, zoals eerder gezegd, niet voor heeft gekozen om per serie een volwaardige groep te maken. Neem bijvoorbeeld de RX600 groep. Je kunt van deze serie geen complete GRX600 groepset creëren doordat Shimano er namelijk voor gekozen heeft om geen GRX600 achterderailleur te maken. Daarom kun je dus bijvoorbeeld nooit een gravel bike groepset vinden met een volledige GRX600 groepset.

Het betekent dat als je een mechanische achterderailleur met 11 versnellingen wilt, je voor de RX800 moet gaan. Waarom Shimano ervoor kiest om niet net zoals bij hun race-groepen voor een volledige groep te gaan, is ons niet geheel duidelijk, maar praktisch betekent het in ieder geval dat je soms zult moeten mixen en matchen om het compleet te krijgen.

Een gedetailleerd overzicht van de Shimano GRX groepsets, uitgesplitst per onderdeel

De GRX crankstellen

Er zijn drie type crankstellen om uit te kiezen:

• • 1 x 11-speed
  • 2 x 11-speed
  • 2 x 10-speed (helaas wordt er geen 1 x 10 speed crankstel geleverd

De GRX crankstellen met een enkel blad maken gebruik van Shimano’s Dynamic Chain tandprofiel. De crankstellen hebben langere tanden die om en om breder en smaller zijn. Dit ontwerp zorgt ervoor dat je ketting er niet afvliegt op ruig terrein.

Ook niet onbelangrijk om te weten is dat elk GRX crankstel met een kettinglijn geleverd wordt die 2,5 mm meer naar buiten staat dan bij gewone race crankstellen. Er is hiervoor gekozen omdat de bredere banden die in een gravel bike zitten extra ruimte in het frame nodig hebben. Onder andere de breedte van de achtervork moet hierop aangepast worden. De offset van 2,5 mm heft dit verschil dan weer op.

Vertandingen

De GRX 800 serie is beschikbaar met een dubbel crankstel met een 48-tands buitenblad en een 31-tands binnenblad of als enkel blad crankstel met een 42-tands kettingblad of 40-tands kettingblad. De GRX 600 serie is beschikbaar in een dubbel crankstel met een 46-tands en een 30-tands kettingblad of een enkel blad met 40 tanden.

Zoals eerder al genoemd zijn niet alle series compleet verkrijgbaar, dat betekent bijvoorbeeld binnen de GRX 400 serie dat er geen apart crankstel is gemaakt. Je wordt daardoor gedwongen om te kiezen uit een GRX 600 of GRX 800 crankstel met dubbele bladen. Belangrijk voor je keuze is te weten dat het grote verschil tussen de 600 en 800 serie is dat het 800 crankstel gebruikmaakt van Shimano’s Hollowtech technologie en zo 100 gram lichter van gewicht is.

Een overzicht van de verschillende crankstellen:

Model	Enkel/dubbel	10/11-spd	gewicht
FC-RX810-1	1x	11-spd	644 g
FC-RX810-2	2x	11-spd	710 g
FC-RX600-1	1x	11-spd	743 g
FC-RX600-11	2x	11-spd	806 g
FC-RX600-10	2x	10-spd	810 g

De GRX voorderailleurs

Zoals al eerder aangegeven zijn de GRX groepsets met mechanisch of elektrisch schakelen te verkrijgen. Ook hier is een duidelijk verschil aanwezig met de racefiets groepen, namelijk de extra 2,5 mm ‘outboard clearance’ om ruimte te maken voor de bredere banden. Hierdoor is het noodzakelijk om het bijbehorende GRX crankstel te gebruiken met dezelfde extra 2,5 mm, anders klopt de uitlijning van het geheel niet meer.

Zowel de RX810 als de RX815 Di2 voorderailleur hebben de capaciteit om een 17-tands verschil tussen de 2 voorbladen te overbruggen. De RX400 10-speed voorderailleur is beperkt tot een maximaal verschil van 16 tanden.

Een overzicht van de verschillende voorderailleurs

Model	10/11-spd	Di2/mechanisch	gewicht
FD-RX815-F	11-spd	Di2	131 g
FD-RX810-F	11-spd	Mechanisch	96 g
FD-RX400-F	10-spd	Mechanisch	96 g

De GRX achterderailleurs

Net zoals de voorderailleurs heeft de GRX lijn ook verschillende (mechanische en elektronische) achterderailleurs. Ongeacht welke derailleur je kiest maken ze ieder gebruik van de Shadow RD+ technologie. Deze is ontworpen om de ketting te stabiliseren wanneer er op oneffen terrein gefietst wordt.

Dit gebeurt door middel van het minimaliseren van onnodige beweging van de derailleur kooi. Het idee is dat dit zorgt voor een betere ‘ketting-retentie’, het verminderen van ‘chain-slap’ (ketting die tegen de liggende achtervork slaat) en een stillere rit met nog betere schakelprestaties.

Elke achterderailleur heeft ook een stabilisator. Dit is een aan/uit-schakelaar waarmee je de kettingspanning kunt wijzigen en het stuiteren van de ketting minimaliseert.

Plaatsing van de derailleur

De GRX- derailleurs zijn verder onder de cassette geplaatst dan traditionele racefiets derailleurs. Ze steken minder ver van het frame af als je de kleinste tandwielen gebruikt. Het idee hierbij is dat dit de derailleur minder blootstelt en kwetsbaar maakt voor schade door bijvoorbeeld struikgewas, stenen of het omvallen van je fiets.

Cassettes en kettingen

Voor GRX worden geen eigen cassettes en kettingen gemaakt. Het is dan gangbaar om een cassette uit de race of MTB serie te monteren. Als je bijvoorbeeld een Shimano Ultegra of 105 11-speed cassette gebruikt met 11-30/34 vertanding, is het aan te raden om de RD-RX815 Di2 achterderailleur met korte kooi of de RD-RX810 mechanische achterderailleur te gebruiken.

Als je voor een systeem met 10 versnellingen kiest, heb je de RD-RX400 nodig die een tandwiel met maximaal 36 tanden aankan. In deze derailleur is meer staal en minder aluminium verwerkt dan de RX800-achterderailleurs, het resulteert dan ook in een hoger gewicht.

Kies je voor XT, SLX of Deore dan kan je een cassette met een maximum van 42-tands monteren. Het is wel belangrijk dat je de langere kooi Di2 RD-RX817 of mechanische RD-RX812 derailleur monteert. Beide derailleurs hebben een ‘cable-pull’ verhouding (de grootte van de ‘stapjes’ van de versnelling) die vergelijkbaar is met Shimano's race-derailleurs.

Wil je meer lezen over derailleur capaciteit? Lees dan onze blog. Hierin kun je bijvoorbeeld lezen hoe je je derailleur capaciteit berekent.

Overzicht van de verschillende achterderailleurs

Model	10/11-spd	Di2/mechanisch	Max vertanding	Gewicht
RD-RX815	11-spd	Di2	34T	288 g
RD-RX817	11-spd	Di2	42T	322 g
RD-RX810	11-spd	Mechanisch	34T	255 g
RD-RX812	11-spd	Mechanisch	42T	267 g
RD-RX400	10-spd	Mechanisch	36T	303 g

GRX Remhendels

Shimano heeft speciaal voor GRX, STI hendels (rem en schakel gecombineerd) ontworpen voor zowel mechanisch en elektronisch schakelen. Deze STI hendels maken gebruik van een ergonomisch hendelontwerp specifiek met het oog op gravel.

En dat er focus is gelegd op offroad-gebruik is onder andere ook in de vorm van de kap van de hendel terug te zien. Deze is groter dan normaal wat ten goede komt van een veiligere handpositie op ruw terrein. Het idee is dat de kap er zo voor zorgt dat je hand achter de remhendel blijft, zelfs bij vele stoten en klappen op het stuur. De kap voorkomt dat je hand over de bovenkant van de hendel heen schuift met alle gevolgen van dien.

Een ander detail is dat er ook een diepere scoop in het midden van de remhendel zit, samen met een antislip getextureerde afwerking zorgt dit voor nog betere grip op de hendel.

Een veelvoud aan offroad-specifieke opties

Shimano biedt naast de standaard STI shifters ook een mechanische ST-RX810-LA remhendel die, in combinatie met een 1x11-aandrijving, een dropper-zadelpen kan bedienen. Het geïntegreerde systeem is compatibel met kabel-gestuurde dropperposts. Let wel op dat dit enkel werkt bij een dropper met 9 mm ‘lever-throw’.

Shimano biedt ook 1x11 hydraulische schijfremhendels voor de linkerkant aan die zonder dropper of interne schakelelementen zijn ontworpen. Dit zijn de BL-RX810 en BL-RX600 respectievelijk. Dus wanneer je bijvoorbeeld een 1x systeem met onderdelen op RX600-niveau wilt, kun je een ST-RX600-R rechter STI shifter en een BL-RX600-L linker remhendel kopen.

Subremhendels: Voor de echte gravelaars onder ons

De hydraulische ‘subremhendels’ BL-RX812 zijn wat ons betreft een van de meest exotische toevoegingen aan deze gravel groepset. Het gaat om een tweede set, ‘MTB-stijl’ remhendels die je op het bovenste gedeelte van je stuur kunt plaatsen. Ze worden verbonden met de hydraulische leidingen van het remsysteem en bieden zo een tweede rempositie.

Er zijn genoeg situaties voor te stellen waarin dit nuttig zou kunnen zijn, bijvoorbeeld bij cyclocross of de klassiekers op kasseien. Wanneer je daar dan ook nog satellietschakelaars (Di2) aan toevoegt, kun je vervolgens ook schakelen met je handen op de bovenkant van het stuur.

Een overzicht van de verschillende GRX remhendels

Model	10/11-spd	Di2/mechanisch	gewicht
ST-RX815	11-spd	Di2	282 g
ST-RX810	11-spd	Mechanisch	284 g
ST-RX600	11-spd	Mechanisch	306 g
ST-RX400	10-spd	Mechanisch	306 g
ST-RX810-LA (dropper post lever)	11-spd	Mechanisch	263 g
BL-RX810-L (L-side only)	11-spd	Mechanisch	222 g
BL-RX600-L (L-side only)	11-spd	Mechanisch	227 g
BL-RX812	11-spd	Hydraulisch	82 g

Remklauwen

De flat-mount remklauwen zijn qua ontwerp niet anders dan de huidige remklauwen, maar hebben uiteraard GRX-logo's. Ze hebben dezelfde functies zoals eenrichtings-ontluchting en Shimano's Ice Technologies warmte afvoerende lamellen in de remblokken en rotors. Het resulteert in krachtig en consistent remgedrag zoals we gewend zijn van de Ultegra en 105 remmen bij de racefiets.

Model	10/11-spd
BR-RX810	148g/138g
BR-RX410	148g/138g

Last but not least: GRX Wielen

Shimano heeft ook twee sets tubeless ready GRX wielen in het assortiment. Een 700C-optie en een 650B-optie. Elk heeft een velg met een interne breedte van 21,6 mm en een hoogte van 22 mm. De naven zijn gebaseerd op een steekas van 12 mm.
Shimano claimt de volgende gewichten per model:

• WH-RX570 700C: Voorwiel 769g, achterwiel 951g
• WH-RX570 650B: Voorwiel 737g, achterwiel 920g