Schoenplaatjes afstellen en monteren voor je fietsschoenen [How-To]
Deel dit bericht

Schoenplaatjes afstellen en monteren voor je fietsschoenen [How-To]

21 Februari 2019

Gaat het in- of uitklikken met je fietsschoenen niet meer zo soepel? Of schiet je juist constant los en zit je dus niet meer goed aan je pedaal vergrendeld? Dikke kans dat je schoenplaatjes versleten zijn en je ze moet vervangen. Het vervangen of afstellen van de schoenplaatjes van je fietsschoenen is een klusje dat je makkelijk zelf kunt doen. Maar ook als je pijnklachten hebt, aan bijvoorbeeld je knie, kan een betere positionering van je schoenplaatjes dat verminderen of verhelpen.

Bij nieuwe fietsschoenen moet je ook altijd zelf je schoenplaatjes monteren. Het monteren van schoenplaatjes lijkt misschien een onbelangrijk klusje, maar verkeerde afgestelde schoenplaatjes kunnen je fietsplezier behoorlijk verzieken.

Een schoenplaatje afstellen is niet moeilijk als je eenmaal weet hoe het moet.
Een schoenplaatje afstellen is niet moeilijk als je eenmaal weet hoe het moet.

Gelukkig kun je zelf vrij eenvoudig je schoenplaatjes afstellen en monteren. Behalve nieuwe schoenplaatjes heb je niet veel gereedschap nodig. Weet je al precies op welke positie je je nieuwe schoenplaatjes moet monteren? Dan kun je meteen aan de slag. Wil je liever wat meer weten over hoe je je schoenplaatjes het beste af kunt stellen, lees dan hieronder verder.

Het verschil tussen schoenplaatjes voor racefiets en MTB

Allereerst is het handig om te weten dat racefietsschoenen andere plaatjes nodig hebben dan MTB-schoenen. En het schoenplaatje moet natuurlijk niet alleen op je schoen, maar ook op je fietspedaal passen. Het verschil tussen het vervangen van schoenplaatjes voor je MTB of racefiets zelf is niet erg groot. Je kunt dus wel dezelfde stappen volgen.

Een racefiets schoenplaatje zit bijna altijd vast met drie boutjes.
Een racefiets schoenplaatje zit bijna altijd vast met drie boutjes.

Een racefiets schoenplaatje zet je (bijna) altijd aan je schoen vast met 3 boutjes. Dit geldt voor schoenplaatjes van onder andere Shimano SPD-SL, Look Keo en Time. Speedplay schoenplaatjes hebben 4 bouttjes, maar bij Speedplay schoenplaatjes krijg je een adapter voor 3-gaats fietsschoenen. Wil je weten welke kleur Shimano schoenplaatje je nodig hebt? Lees dan deze blog.

Een MTB schoenplaatje zit vast met 2 boutjes.
Een MTB schoenplaatje zit vast met 2 boutjes.

Schoenplaatjes voor MTB fietsschoenen zet je altijd vast 2 boutjes. Shimano SPD-PD, Crankbrothers, Time, Ritchey en Look zijn een paar merken die schoenplaatjes voor mountainbikeschoenen hebben. Het schoenplaatje zelf is bij mountainbikes veel kleiner dan schoenplaatjes voor racefietsschoenen.

Nieuwe schoenplaatjes afstellen

Als je de schoenplaatjes anders af wilt stellen dan je eerst had, of als je nieuwe fietsschoenen hebt, zijn er drie posities waar je rekening mee moet houden. We zetten ze eerst even op een rij en vertellen je daarna hoe je per positie kunt bepalen waar jij ze het beste kunt plaatsen.

Voordat je je schoenplaatjes vastdraait moet je ze eerst in de juiste positie brengen.
Voordat je je schoenplaatjes vastdraait moet je ze eerst in de juiste positie brengen.

Allereerst is de positie van de bal van je voet ten ten opzichte van de pedaalas belangrijk. Daarmee bepaal je hoe ver je voet naar voren of achteren op het pedaal komt te staan. En dat bepaalt dus weer hoe ver naar voren of achteren je schoenplaatje moet staan.

Wijzen je tenen naar binnen of buiten als je rustig stilstaat? Dat speelt in rol in de positie van je schoenplaatje.
Wijzen je tenen naar binnen of buiten als je rustig stilstaat? Dat speelt in rol in de positie van je schoenplaatje.

Als tweede punt moet je letten op de hoek die je hak maakt ten opzichte van de crankarm. Wil je dat je hak dichter naar de crank toekomt of moet hij juist verder weg komen?

Het derde punt is de afstand tussen je fietsschoen en je crankarm. Hoe dicht moet je schoen op de crankarm komen te staan?

1. De positie van de bal van je voet ten opzichte van de pedaalas

De meeste wielrenners of mountainbikers zorgen ervoor dat de bal van de voet recht boven de pedaalas komt te staan. Dit is voor de gemiddelde fietser een fijne uitgangspositie voor het monteren van je schoenplaatje.

Het punt waar de bal van je voet zit kun je het beste even markeren.
Het punt waar de bal van je voet zit kun je het beste even markeren.

Je kunt, als je de bal van je voet niet goed kunt voelen, eerst met een stukje tape een klein boutje op de bal van je blote voet plakken. Je kunt dan als je de fietsschoen aantrekt veel makkelijker door de schoen heen de bal van je voet lokaliseren.

Markeer het punt waar de bal van je voet zit met een stift, dat is een stuk makkelijker dan je vinger er de hele tijd bijhouden...
Markeer het punt waar de bal van je voet zit met een stift, dat is een stuk makkelijker dan je vinger er de hele tijd bijhouden...

Zet een streepje op de zool van je fietsschoen als je de bal van je voet hebt gelokaliseerd. Je hebt nu het eerste meetpunt gemarkeerd. Het streepje is het punt dat na montage van het schoenplaatje recht boven de pedaalas moet zitten.

2. Voeten naar binnen of naar buiten?

Bijna niemand wijst recht naar voren met zijn voeten. Of je voeten wijzen met de tenen naar elkaar toe, of je voeten staan juist met de tenen naar buiten. Voor het comfort is het belangrijk dat je daar bij het afstellen van je schoenplaatjes rekening mee houdt.

Schoenplaatjes kun je een beetje draaien zodat ze beter bij de natuurlijke stand van je voeten passen.
Schoenplaatjes kun je een beetje draaien zodat ze beter bij de natuurlijke stand van je voeten passen.

Om te kijken hoe je jouw plaatjes moet monteren kun je het beste even rechtop stil staan. Kijk naar je voeten. Staan ze recht, met de tenen naar binnen of met de tenen naar buiten?

Staan je voeten parallel? Dan moet je de schoenplaatjes zo recht mogelijk monteren. Wijzen je tenen naar buiten? Draai dan je schoenplaatjes iets naar binnen als je ze monteert. En staan je tenen naar binnen toe? Dan moet je de schoenplaatjes naar buiten toe draaien bij het afstellen. Je hoeft niet de hele scheefstand van je voet te compenseren, dus overdrijf niet!

Toch niet tevreden met de positie van je schoenplaatjes? je kunt hem altijd makkelijk aanpassen.
Toch niet tevreden met de positie van je schoenplaatjes? je kunt hem altijd makkelijk aanpassen.

Voel je tijdens het fietsen toch druk of pijn aan je knieën? Draai de schoenplaatjes dan een heel klein beetje bij. Blijf je last houden? Controleer dan ook eens je zadelhoogte, want ook een verkeerde zadelhoogte kan een bron zijn van knieklachten.

3. De afstand tussen je fietsschoen en je crankarm

Een schoenplaatje kun je ook van links naar rechts schuiven. Daarmee kun je voorkomen dat de hak of de zijkant van je schoen langs de crank schuurt en je zo recht mogelijk op je pedaal druk kan zetten om kracht te leveren.

Je kunt een schoenplaatje ook in de breedte licht verstellen.
Je kunt een schoenplaatje ook in de breedte licht verstellen.

Ook deze instelling verschilt van persoon tot persoon. Je moet er in ieder geval voor zorgen dat je niet met je schoen langs je crankarm komt tijdens het trappen.

Knieklachten en de positie van je schoenplaatjes

Mocht je lichamelijke klachten hebben, zoals pijn in je knie, dan kan de positie van je schoenplaatjes daar de oorzaak van zijn. Het kan dan lonen om eerst wat meer te leren over dit onderwerp.

De positie van je schoenplaatje kan een rol spelen bij het verhelpen van knieklachten of andere pijntjes bij het fietsen.
De positie van je schoenplaatje kan een rol spelen bij het verhelpen van knieklachten of andere pijntjes bij het fietsen.

Wil je meer weten over hoe je je schoenplaatjes af kunt stellen, kijk dan eens op de website van Steve Hogg. Dat is een van de meest gerenommeerde bikefitters. En op Bikefit.com vind je nog veel meer over het monteren van schoenplaatjes en bikefitting in het algemeen.

Het vervangen of monteren van je schoenplaatjes

Nu je weet op welke positie je jouw schoenplaatjes kunt monteren wordt het tijd om ook echt aan de slag te gaan. Om je schoenplaatjes te vervangen of monteren heb je niet veel nodig. Hier je boodschappenlijstje.

Wat heb je nodig voor het vervangen van je schoenplaatjes?

Hoe moet je een racefiets schoenplaatje monteren?

We gaan er bij de racefiets schoenplaatjes even vanuit dat je een 3-gaats systeem afstelt of monteert. De drie gaten in je zool komen overeen met de drie gaten in je schoenplaatje.

Een racefiets schoen heeft 3 gaten voor de montage van schoenplaatjes.
Een racefiets schoen heeft 3 gaten voor de montage van schoenplaatjes.

Heeft je schoenzool 4 gaatjes, vlak bij elkaar, dan heb je mountainbikeschoenen. Je gebruikt maar 2 van die 4 gaatjes bij mountainbikeschoenen. Of de twee voorste, of de twee achterste. Heb je 4 gaten die ver uit elkaar staan in een grote rechthoek? Dan zijn het Speedplay-specifieke racefiets schoenen.

Een MTB fietsschoen heeft wel 4 gaatjes voor je schoenplaatjes, Maar je gebruikt alleen de voorste 2 of de achterste 2.
Een MTB fietsschoen heeft wel 4 gaatjes voor je schoenplaatjes, Maar je gebruikt alleen de voorste 2 of de achterste 2.

Monteer je nieuwe schoenplaatjes en ben je tevreden over hoe je oude schoenplaatjes? Trek dan de vorm van je oude plaatjes over op de schoenzool voordat je het schoenplaatje verwijdert. Dan weet je zeker dat je het nieuwe plaatje op exact dezelfde positie monteert. Bij MTB-schoenen kun je vaak de afdruk van je oude schoenplaatjes gebruiken om dezelfde positie te houden.

Draai je schoenplaatjes goed stevig aan. Gebruik bij carbon altijd een momentsleutel.
Draai je schoenplaatjes goed stevig aan. Gebruik bij carbon altijd een momentsleutel.

Heb je nieuwe fietsschoenen en moet je daar schoenplaatjes op monteren? Dan kun je de 3 posities bepalen aan de hand van de eerder genoemde stappen.

Het vervangen van je schoenplaatjes in 10+1 stappen

  1. Schroef eerst de boutjes los
  2. Haal je oude schoenplaatje eraf
  3. Maak je schoenzool en de gaten voor de bouten goed schoon
  4. Smeer de nieuwe boutjes in met montagevet of Loctite
  5. Plaats je schoenplaatje op de goede plek
  6. Draai de boutjes met de hand erin
  7. Positioneer je schoenplaatje goed
  8. Draai de bouten om beurten steeds strakker aan
  9. Gebruik bij carbon schoenzolen een momentsleutel voor de laatste slagen
  10. Verwijder overtollig montagevet
  11. Ga testfietsen!

Wil jij zien hoe onze monteur de Shimano SPD SL schoenplaatjes vervangt? Bekijk dan de onderstaande video:

Wil jij zien hoe onze monteur de Shimano SPD schoenplaatjes voor de MTB of gravel bike vervangt? Bekijk dan de onderstaande video:

Hieronder hebben we nog wat tips voor het verhelpen van veel voorkomende pijnklachten.

Tips voor het verhelpen van knieklachten op de fiets

Pijnlijk gebiedMogelijke aanpassing
Voorkant van de knieZadel naar boven of naar achteren
Achterkant van de knieZadel naar beneden of naar voren
Buitenkant van de knieSchoenplaatjes goed uitlijnen of naar binnen plaatsen
Binnenkant van de knieSchoenplaatjes recht onder je schoenzolen monteren
AchillespeesVoet naar voren, schoenplaatje naar achteren

Wat vind je van dit blog artikel?

Deel dit bericht

Olle Vastbinder

Olle Vastbinder

Je komt mij bijna elke dag wel ergens op de fiets tegen. Ik fiets elke werkdag, door weer en wind, van huis naar mijn werk en weer terug. Vaak op de racefiets, maar in de winter ook op een fijne oude crosser. In het weekend ben ik ook niet van de fiets af te krijgen. Ik pak dan de racefiets voor een lange tocht. Of mijn mountainbike om daar de nodige kilometers mee te maken, liefst met mijn hond Runa. En kun je me buiten trouwens niet vinden? Dikke kans dat ik dan binnen aan het zweten ben op Zwift.

Gerelateerde berichten

Je fiets meenemen op vakantie? Zo vervoer je je fiets het makkelijkste met de auto of in de bus, trein of vliegtuig!

3 Juli 2024

Een vakantie wordt nóg leuker als je je fiets mee kunt nemen ...

Hoe plan je een route in met Komoot? [How-To]

27 Maart 2023

Zelf een fietsroute maken? Klinkt ingewikkelder dan het is ...

Zelf je fiets onderhouden: Lees onze handige How-to blogs! [do it yourself tips]

7 Februari 2023

Een nieuwe racefiets of mountainbike kopen is één ding. Je fiets goed onderhouden is een tweede ...