De verschillende Mountainbike Disciplines op een rij – Van Cross Country en Trail tot Enduro en Downhill

Wanneer je in Nederland praat over mountainbiken denk je misschien als snel aan de discipline cross country. Heel begrijpelijk, aangezien dat de populairste discipline van ons platte fietsland is. Toch verkopen we zeker niet alleen maar XC mountainbikes. In deze blog vertellen we je meer over de verschillende mountainbike disciplines en over de bijbehorende mountainbikes!

Hardtail MTB versus Full Suspension MTB

Voor we de verschillende mountainbike disciplines voor je op een rijtje zetten, leggen we eerst het verschil tussen een hardtail MTB en een full suspension MTB voor je uit.

Hardtail mountainbike

Een hardtail mountainbike heeft een geveerde voorvork, maar een stijve achterkant, dat houdt in dat de achtervering ontbreekt. Dit type mountainbike is ontworpen voor onder andere het rijden van vaste routes, toertochten en marathons. Doordat een hardtail mountainbike geen achterdemper heeft, is deze ook lichter dan een full suspension MTB. Het voordeel hiervan is dat je snel kunt accelereren en kunt klimmen. Het nadeel van een ontbrekende achterdemper is dat je minder controle en comfort hebt wanneer je op ruw terrein fietst.

Full Suspension mountainbike

Een full suspension mountainbike heeft naast een verende voorvork ook een verende achterbrug. Hierdoor worden zelfs de grootste klappen en oneffenheden tijdens je fietsrit opgevangen. Een fully zorgt er dus voor dat je in de bergen of op ruig terrein meer comfort en controle houdt. Het nadeel van de achterdemper is wel dat een full suspension mountainbike zwaarder is dan een hardtail. Ook vraagt een vering achter meer onderhoud en is zwaarder. Een fully komt het meest tot zijn recht in de bergen waar de afdalingen steiler zijn en de tracks vaak technischer zijn met rotsen, boomwortels en drops (natuurlijke drempels waar je vanaf rijdt).

Welke mountainbike disciplines zijn er?

• Cross Country (XC)
• Trail
• Enduro / All mountain
• Downhill
• Freeride
• Sub mountainbike disciplines

Cross country (XC)

De mountainbike discipline cross country is in Nederland, België, Luxemburg en Duitsland veruit het meest populair. Hierbij leg je een bepaalde route af in het bos waarbij je over natuurlijke obstakels rijdt als wortels, rotsen en af en toe een klein sprongetje tegenkomt. Met een XC mountainbike rijd je meestal over een glooiend landschap met af en toe een flinke klim. Deze mountainbikes zijn over het algemeen lichter dan bijvoorbeeld free ride of downhill MTB’s, zodat je zowel gemakkelijk kunt klimmen als hard over de trails kunt rijden

Bij wedstrijden rijd je vaak een aantal rondes over hetzelfde parcours. Tijdens deze wedstrijden fiets je over een gevarieerd terrein, maar meestal zonder extreme hindernissen. Maar er zijn zeker uitzonderingen, sommige XC wedstrijdtracks zijn juist enorm technisch. Bij een XC wedstrijd ligt de focus vooral op techniek en uithoudingsvermogen.

Je kunt kiezen voor zowel een hardtail of voor een full suspension MTB met een veerweg tot 110 mm. In het verleden zagen we bij XC vooral hardtails, maar omdat de fully’s steeds lichter en efficiënter worden zijn deze steeds populairder bij deze discipline. Cross country mountainbikes zijn zo gebouwd dat je snel en efficiënt over de trails kunt rijden en de oneffenheden grotendeels worden geabsorbeerd door de vering. Je vering vangt namelijk een deel van de door jou geleverde kracht op.

Dat een cross country mountainbike vrij licht is zie je ook terug in de wielen die gebruikt worden bij deze discipline. Meer over cross country mountainbike wielen lees je in onze MTB wielen koopgids. Ten slotte zit je op een XC bike in een sportieve houding (meer voorover), wat natuurlijk ook zorgt voor een betere krachtoverbrenging, meer aerodynamica en betere stuureigenschappen. Nadeel is wel dat dit minder comfortabel is dan een zithouding waarbij je meer rechtop zit.

Hardtail cross country mountainbikes

Full suspension cross country mountainbikes

Trail

Een trail mountainbike is eigenlijk een speelsere XC mountainbike en een soort alleskunner en kan in veel verschillende landschappen gebruikt worden. Trail rijden betekent letterlijk dat je rijdt op sporen. Het verschil met cross country is dat deze paden vaak technischer en meer uitdagend zijn. Trail bikes zijn heel geschikt voor mountainbikers die meer uitdaging zoeken tijdens het fietsen.

Trail mountainbikes zitten tussen XC en Enduro in. Sommige trail mountainbikes lijken meer op enduro mountainbikes, terwijl anderen meer neigen naar een cross country mountainbike. Trail bikes zijn zo gemaakt dat je er zowel mee kunt klimmen als kunt afdalen. Een trail mountainbike heeft meestal ook een dropper post. Dit is een zadelpen die je kunt laten zakken voor technischere afdalingen.

Toch is een trail bike meer gericht op comfort en controle op ruig terrein dan een XC mountainbike. Een trail mountainbike beschikt over een geveerde voorvork (met een veerweg tussen de 120 en 150 mm) en over een achterdemper. Op een trail bike zit je minder ver voorover gebogen dan op een XC mountainbike.

Trail mountainbikes

Enduro / All mountain

De mountainbike discipline Enduro is eigenlijk een combinatie van cross country en downhill. Enduro wordt uitgeoefend in het buitenland, want hiervoor heb je echte bergen en ook ruigere technische tracks nodig. Die hebben we helaas niet in ons eigen land.

Bij wedstrijden in deze mountainbike discipline daal je af over een track die vergelijkbaar is met een downhill track, alleen dan minder steil en technisch. Het grote verschil is wel dat je bij enduro zelf weer naar de start van de volgende afdaling moet fietsen, dus bergop. Dit zijn vaak flinke klimmen, waarbij je aardig wat hoogtemeters maakt. Uiteindelijk is je score de totale tijd over alle afdalingen samengenomen.

Met een Enduro bike kun je dus zowel klimmen, maar de focus ligt op het snel kunnen afdalen. Deze mountainbikes hebben een veerweg tot 150-180 mm zowel voor als achter. Maar ook de dropper post is niet meer weg te denken bij enduro bikes. Met een dropper post kun je gemakkelijk klimmen, maar ook vol gas afdalen zonder dat het zadel in de weg zit als het echt technisch wordt.

Downhill

Downhill mountainbiken behoort onder de extreme sports. Het is namelijk de bedoeling dat je zo snel mogelijk van boven op de berg beneden over de finish komt. Bij deze discipline draait het dus allemaal om snelheid tijdens het afdalen.

Downhill mountainbikes hebben een veerweg vanaf 200 mm tot maximaal 240 mm. Deze mountainbike discipline is zeker niet voor iedereen weggelegd. De rijders zijn echte daredevils en komen soms wel met snelheden van 60 km per uur door de bossen naar beneden en maken wel sprongen van meer dan 20 meter. MTB bescherming en goede mountainbike kleding is dan ook zeker aan te raden voor deze extreme MTB discipline.

Downhill mountainbikes

Freeride

Een freeride mountainbike is gemaakt om zowel flinke afdalingen als grote sprongen te kunnen maken. Wil je voornamelijk in Nederland mountainbiken? Dan kun je terecht bij de lokale bikeparks, waar lichte freeride parcoursen te vinden zijn. Daarnaast zie je deze mountainbike veel terug in bikeparks in het buitenland.

Freeride mountainbikes lijken op downhill bikes, maar zijn wat lichter, hebben minder veerweg en hebben meer versnellingen. Zo kun je op het vlakke wat makkelijker vooruitkomen. In vergelijking met enduro bikes staat de geometrie van het frame verder achterover en staat het zadel een stuk lager.

Daarnaast is een freeride mountainbike wat zwaarder, zijn de banden breder en heeft de MTB een veerweg tussen de 160 en 200 mm. Bij een freeride wedstrijd mogen rijders grotendeels hun eigen route bepalen van de berg naar beneden. Punten kun je scoren door tricks en stunts uit te voeren, terwijl je naar beneden fietst.

Sub mountainbike disciplines

Bovenstaande mountainbike disciplines zijn in Nederland het bekendst, maar er zijn nog veel meer subdisciplines in het mountainbiken. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan het steeds populairdere Strandracen, Marathon of Cross Country Eliminator.

Cross country eliminator (XCE)

Ondanks dat de naam vergelijkbaar is met cross country is het toch een totaal andere discipline. Deze vorm van mountainbiken wordt voornamelijk gereden in een stedelijke omgeving waarbij veel onnatuurlijke obstakels zijn gebouwd. Dit zijn bijvoorbeeld pumptracks, houten schansen, wallrides, grote trappen en houten balken, maar ook jumps en rockgardens.

De wedstrijd gaat over korte afstanden van vaak 500 m tot 1000 m waarbij vier rijders tegen elkaar sprinten voor de eerste plek. Alleen de twee beste rijders gaan door naar de volgende manche. Uiteindelijk wordt de finale gereden met de vier beste rijders van de dag. Bij XCE ligt de focus vooral op techniek en explosiviteit. Omdat de race zo kort is is uithoudingsvermogen zoals bij een XC race minder belangrijk.

Marathon

De MTB discipline marathon is een langeafstandsdiscipline. Je spreekt van een marathon wanneer je meer dan 80 km aflegt. Bij een wedstrijd fiets je vaak minimaal 100 km. Je start dan als peloton maar iedereen rijdt voor zijn individuele prestatie. Tijdens een marathon rijd je vaak ook veel hoogtemeters. Wanneer een normale marathon niet voldoende is, heb je ook nog de mogelijkheid om mee te doen aan ultramarathons. Bij een ultramarathon fiets je zelfs meer dan 200 km.

Een marathon mountainbike is een XC mountainbike waar de focus ligt op gewicht en comfort. Een marathon is in principe XC, maar dan niet op een korte track die je meerdere malen rijdt. Meestal fiets je een lange route die bestaat uit slechts één grote ronde. Bij een marathon ligt de focus vooral op uithoudingsvermogen en niet op explosiviteit en ook minder op techniek. Wil je zelf meedoen aan een MTB marathon? In deze blog vertelt Jasper je alles over hoe je je erop kunt voorbereiden.

Wat is jouw favoriete MTB discipline? En welke mountainbike disciplines zou jij nog graag een keer willen uitproberen? Laat het hieronder weten in de reacties!