Derailleur afstellen- Hoe kan ik weer soepel schakelen met mijn derailleur? [How-to]

Het is waarschijnlijk één van de grootste irritaties tijdens het wielrennen of mountainbiken: een slecht schakelende derailleur. Je zult maar net op het steilste stuk van de Mont Ventoux zijn aanbeland en je derailleur schakelt niet soepeltjes naar een lichtere versnelling. Dit kost je naast een hoop kracht ook nog eens een hoop tijd. Twee dingen die je niet wilt verliezen tijdens het bergop fietsen. Je derailleur afstellen is daarom een zeer belangrijke taak wanneer je er met je racefiets of mountainbike op uit trekt. In deze blog lees je stapsgewijs hoe je dit het beste aan kunt pakken, zodat jij weer soepel schakelend over de weg of door de bossen rijdt! 

Veel fietsen hebben een voor- en achterderailleur. De voorderailleur fungeert als een soort geleiding voor de fietsketting. Het zorgt er dus voor dat de kettingbladen goed gewisseld kunnen worden. De achterderailleur zorgt er dan weer voor dat de fietsketting goed op spanning wordt gehouden, waardoor je dus soepel blijft fietsen en schakelen. Je moet je derailleur afstellen om je fiets dus soepel te laten schakelen.

In deze blog lees je dus hoe je de voorderailleur en achterderailleur goed kunt afstellen. Vaak is het afstellen van je kabelspanning al genoeg om je derailleur goed te laten schakelen. Daarom lees je eerst hoe je dit het beste kunt doen. Mocht dit nog niet genoeg zijn dan zul je de limieten moeten afstellen. Ook dit lees je in deze blog:

• Kabelspanning afstellen voorderailleur
• Kabelspanning afstellen achterderailleur
• Afstellen limieten voorderailleur
• Afstellen limieten achterderailleur

Kijk je liever hoe je je derailleur kunt afstellen? Bekijk dan deze video's:

• Derailleur afstellen racefiets video
• Derailleur afstellen MTB video

Kabelspanning voorderailleur afstellen 

Het kan zijn dat je de kabelspanning van de voorderailleur moet afstellen om weer soepel te schakelen. Wanneer de kabels van de voorderailleur al wat ouder zijn, glijdt de binnenkabel minder gemakkelijk door de buitenkabel. Hierdoor ga je minder soepel schakelen, en moet je soms zelfs twee keer duwen tegen de shifter om de ketting op het buitenblad te krijgen.

Bij veel fietsen is er daarom een kabelspanner geplaatst. Deze kabelspanners zijn vaak geplaatst op de kabels bij het stuur of op de onderbuis van het frame. Ook hebben de 11-speed Shimano mountainbike voorderailleurs en de Dura-Ace R9100, Ultegra R8000 en 105 R7000 racefiets voorderailleurs een ingebouwde kabelspanner.

Simpel gezegd verhoog je de kabelspanning als de derailleur moeilijk naar het buitenblad schakelt en verlaag je deze als de voorderailleur moeilijk naar het binnenblad schakelt.

Kabelspanning achterderailleur afstellen

Om weer soepel te schakelen is het belangrijk dat je de kabelspanning van de achterderailleur goed afstelt. Hiervoor heb je een schroevendraaier of een 2 millimeter inbussleutel nodig. 

Om de derailleur helemaal goed te laten schakelen, moet je de kabelspanning van de derailleur afstellen. Simpel gezegd zal je derailleur bij een te hoge kabelspanning minder goed naar een zwaarder verzet schakelen. Is de kabelspanning echter te laag, dan schakelt de derailleur minder goed naar een lichter verzet.

1. Schakel je derailleur eerst naar het zwaarste verzet, dus het kleinste achtertandwiel.

2. Om de kabelspanning af te stellen moet je de stelschroef vinden. Deze stelschroef vind je daar waar de kabel aankomt op de derailleur.

3. Als je de kabelspanning helemaal goed wilt afstellen, is het handig om op 0 te beginnen. Draai de stelschroef dus helemaal in, zodat de kabelspanning zo laag mogelijk wordt. 
4. Schakel nu naar een lichter verzet. Als je derailleur geen tandje hoger wilt schakelen, draai dan meer spanning op de kabel. Deze spanning verhoog je tot de derailleur wel schakelt.
5. Schakel nu helemaal de cassette op, dus steeds naar een lichter verzet. Draai zoveel spanning bij totdat dit helemaal soepel gaat.
6. Als je bij het grootste tandwiel bent aangekomen, probeer dan naar een zwaarder verzet te schakelen. Als dit niet gaat, draai dan iets van de spanning af.
7. Schakel de rest van de cassette af, waarbij je de spanning vermindert totdat dit helemaal soepel gaat.
8. Bij het kleinste tandwiel aangekomen, probeer je weer op te schakelen. Uiteindelijk ben je op zoek naar een kabelspanning waarbij je zowel soepel op- als afschakelt.

Let op:
Bij de achterderailleurs van de Shimano Dura-Ace R9100, Ultegra R8000 en 105 R7000 zit er een beveiliging (lock-functie) op de stelschroef. Deze stelschroeven moet je eerst iets omhoog trekken, voordat je eraan kunt draaien.

Limieten afstellen voorderailleur

Zoals eerder vermeld, zou het probleem met je derailleur ook al verholpen kunnen worden met het afstellen van de kabelspanning. Mocht dit niet genoeg zijn, dan lees je hieronder hoe je de limieten van je voor- en achterderailleur kunt afstellen.

Limieten afstellen achterderailleur

Ook bij de achterderailleur is het belangrijk om de limieten af te stellen. Dus hoe ver de derailleur naar buiten kan komen en hoe ver deze naar binnen kan komen. De afmetingen tussen frames verschilt, dus er is geen universele afstelling mogelijk van deze limieten.

De afstelling van deze limieten doe je met een schroevendraaier of een inbussleutel. Kijk dus eerst goed op je derailleur welke van deze tools je nodig hebt.

1. Stel de limieten in van de achterderailleur
De limieten stel je af door aan de H- en L-schroef van de achterderailleur te draaien. Deze vind je hier. Het linkerschroefje is de H en het rechterschroefje is de L.

2. Stel de buitenste limiet af.
De buitenste limiet stel je af met de H-schroef. Om dit te doen schakel je eerst naar het grote voorblad. Schakel vervolgens de derailleur op het kleinste achtertandwiel. Zoals op de bovenstaande foto. 

3. Kijk of de achterderailleur goed staat.
Als de derailleur te ver naar buiten staat, kan de ketting van het kleinste tandwiel af lopen. Als je ketting op deze manier op het kleinste tandwiel staat, dan is je buitenste limiet dus niet goed afgesteld.

4. Draai aan de H-schroef.
Nogmaals, de H-schroef zit aan de linkerkant van de twee schroefjes op de achterderailleur. Draai deze schroef dus rechtsom.

5. Draai tot de ketting op deze manier op het kleinste tandwiel ligt.
Op deze manier ligt de ketting goed op het kleinste tandwiel en heb je de buitenste limiet van de achterderailleur dus goed afgesteld.

6. Stel de binnenste limiet af.
De binnenste limiet stel je af met de L-schroef. Om dit te doen schakel je eerst naar het kleinste voorblad. Schakel vervolgens de derailleur op het grootste achtertandwiel. Zoals op de bovenstaande foto.

7. Kijk goed of de achterderailleur nu goed staat.
Als de derailleur te ver naar buiten staat, kan de derailleur tegen je spaken lopen óf valt je ketting tussen dit tandwiel en je spaken. Als je derailleur echter te ver naar binnen staat, heeft de derailleur moeite om op dit kleinste tandwiel te komen. Op de bovenstaande foto zie je dat de binnenste limiet dus niet goed staat afgesteld. 

8. Draai aan de L-schroef
De L-schroef zit aan de rechterkant. Draai de schroef dus linksom.

9. Draai tot de ketting op deze manier op het grootste tandwiel ligt.
Hier zie je dat de ketting nu goed op het grootste tandwiel ligt. De binnenste limiet is nu dus ook goed afgesteld!

Een goed afgestelde derailleur doet wonderen

Je hebt in deze blog gelezen hoe je jouw derailleur goed af kunt stellen. Soms ben je er al met alleen het afstellen van de kabelspanning en soms moet je de limieten goed afstellen. Een goed afgestelde voor- en achterderailleur zorgen ervoor dat jij weer soepel schakelend de weg op kunt. Hierdoor fiets je toch net iets gemakkelijker die uitdagende Alpencol op! Wil je nou stap voor stap zien hoe je je derailleur goed afstelt? Bekijk hieronder dan hoe dit moet voor de racefiets en MTB:

Derailleur afstellen racefiets video

https://www.youtube.com/watch?v=_85UXovJUNQ

Derailleur afstellen MTB video

https://www.youtube.com/watch?v=6PSDLlrv0IM