Gravel bike koopgids - Waar moet je op letten bij de aankoop van een gravelbike?

Gravel bikes zijn zeker niet nieuw, maar sinds enkele jaren zijn ze populairder dan ooit. Maar wat is een gravel bike nou eigenlijk? Een gravel fiets is een variant op de racefiets en is gemaakt om op verschillende soorten ondergronden te kunnen fietsen. Dit komt door de robuustere frames en omdat er veel bredere banden onder een gravelbike kunnen. Met deze veelzijdige fiets kun je dus zowel over asfalt, gravelpaden als over zandweggetjes fietsen. Wil je toch liever over een ruiger parcours fietsen? Dan is een mountainbike met een nog robuuster frame en suspension (geveerde voor- of achterdemper) veel geschikter.

Gravel bikes zijn ontstaan doordat fietsers die voornamelijk op asfalt reden steeds nieuwsgieriger werden naar de onverharde wegen in de natuur. Met een gravel bike heb je de mogelijkheid om verschillende wegen met verschillende ondergronden te ontdekken tijdens je rit. Tegenwoordig kun je ook van de natuur genieten op een elektrische gravel bike.

Waar moet je op letten bij het kopen van een gravelbike?

De gravelbike kent verschillende gradaties. Je kunt dus op veel verschillende dingen letten wanneer je een gravelbike gaat uitzoeken. Ook moet je jezelf afvragen waar je wilt fietsen en hoe je wilt fietsen. Gravel rijden kan voor iedere fietser dus een andere betekenis hebben. Op de volgende onderdelen kun je letten:

• Gravel stuur
• Frame geometrie
• Montagepunten frame
• Materiaal frame
• Gravelbanden
• Gravel wielen
• Gravel pedalen
• Aandrijving gravel bike
• Groepsets gravel bike
• Gravel bike gebruiken als racefiets

Het gravel stuur

Over het algemeen hebben gravelbikes een stuur dat lijkt op een racefiets stuur (ook wel dropbar genoemd), waarbij een gravel stuur vaak flare heeft. Bij een flared stuur staat de bocht niet in een rechte hoek ten opzichte van het horizontale deel, maar juist in een schuine hoek. De naar buitenstaande beugels zorgen voor een grotere hefboom, zodat je vertrouwd door de scherpe bochten kunt manoeuvreren.

Een gravel stuur is dus extra comfortabel doordat het stuur breder is en door de naar buitenstaande stuurbocht. Hierdoor heb je meer controle over je fiets op ruigere ondergronden. Ook heb je met een gravel stuur meer ruimte voor bijvoorbeeld een stuurtas als je gaat bikepacken.

Frame geometrie

Een gravelbike heeft over het algemeen een andere geometrie dan een racefiets, omdat de nadruk ligt op een comfortabele en stabiele fietshouding. Door deze ontspannen geometrie kun je langer ontspannen ritten maken. Dit komt onder andere door de kortere reach en de hogere stack dan bij een racefiets. Ook is de wielbasis meestal iets langer, zodat je meer stabiliteit hebt. Toch zijn er grote verschillen in deze afmetingen, afhankelijk van de fabrikant.

Bij het uitzoeken van een gravelbike kun je er in ieder geval op letten dat de voorvork en achtervork genoeg ruimte bieden, zodat er minder ruimte is voor bijvoorbeeld vuil dat achterblijft. Ook kun je je weer afvragen waar je voornamelijk wilt gaan fietsen en of de gewenste banden wel in je frame passen. Let er dus altijd op of er nog bredere banden op je gravel bike passen. Ook zou je kunnen kiezen om een verende voorvork te monteren op je gravelbike. Hierbij is het dus ook belangrijk dat er voldoende ruimte is.

Ook zijn er speciale gravel bikes voor dames. De geometrie van deze gravelbikes zorgen ervoor dat vrouwen comfortabeler kunnen gravelen. Ook hebben deze gravel bikes vaak een dames specifiek zadel en is het stuur wat minder breed.

Montagepunten op het frame

Ook is het goed om te kijken naar het aantal montagepunten op het frame. Dit is natuurlijk weer geheel afhankelijk van waar je de gravelbike voor wilt gebruiken. Ga je de gravelbike bijvoorbeeld gebruiken voor woon-werkverkeer? Dan is het handig als je spatborden en een bagagedrager kunt monteren. Ben je van plan om te gaan bikepacken? Kijk dan zeker naar de montagepunten, bijvoorbeeld op je voorvork. Ook zie je bij diverse gravelbikes een extra bevestigingspunt voor een bidonhouder aan de onderkant van het frame. Handig voor extra drinken of een gereedschapsbidon tijdens een lange bikepackingtrip.

Carbon of aluminium frame

Een andere beslissing die je moet nemen is de keuze voor een carbon of aluminium fietsframe. Wil je graag de allerlichtste gravelbike? Dan is carbon een goede keuze. Daarnaast is een carbon frame stijver dan een aluminium frame. Ten slotte zie je, in tegenstelling tot een aluminium frame, geen lasnaden op het frame. Maar ook een aluminium frame is een prima keuze. De meeste aluminium frames zijn goedkoper dan die van carbon. Wel zie je de lasnaden goed zitten op het frame. In deze blog vind je meer informatie over de verschillen tussen aluminium en carbon frames.

Gravelbanden

Er zijn een aantal keuzes die je moet maken bij het uitzoeken van gravelbanden. Ook nu kun je het beste is je achterhoofd houden op welk type ondergrond je voornamelijk wilt fietsen. Maar ook de weersomstandigheden waarin je rijdt kunnen van invloed zijn op je bandenkeuze. Andere factoren waar je rekening mee kunt houden zijn rolweerstand en lekbestendigheid.

Bandbreedte gravelbanden

De meeste gravelbike banden hebben een bandbreedte van ongeveer 40 mm, maar je kunt kiezen uit verschillende bandbreedtes, van 30 t/m 47 mm. Wanneer je een gravelbike uit gaat zoeken is het verstandig om naar de breedte van de velg te kijken. Zo zie je of het mogelijk is om eventueel bredere banden op de gravelbike te monteren.

Bandenprofiel

Welk profiel je nodig hebt op je gravelbanden is afhankelijk van op welk terrein je wilt fietsen en wat de weersomstandigheden zijn. Ben je van plan om voornamelijk over asfalt te fietsen en af en toe een eens een gravelweg mee te pakken bij droog weer? Dan kun je het beste kiezen voor een glad profiel op je banden. Vind je het leuk om zowel over asfalt te fietsen als veel gravelwegen te ontdekken ongeacht het weer? Dan heb je banden met wat meer grip nodig. Het profiel van de band bestaat dan uit kleine noppen met wat diepere groeven of uit een egaal loopvlak met hogere zijnoppen. Wil je ook het bos ingaan met je gravelbike of de wat licht technische MTB trails opzoeken? Dan heb je banden nodig met een grover profiel, zodat je meer grip hebt tijdens natte weersomstandigheden en ruigere ondergronden.

Tubeless banden

Ten slotte kun je je afvragen of je kiest voor gravelbanden die geschikt zijn voor tubeless rijden. Een tubeless gravelbikeband heeft een aantal voordelen. Ten eerste loop je minder kans op lekrijden, maar met een tubeless band kun je ook met een lagere bandenspanning rijden. Dit zorgt er weer voor dat je comfortabeler op je fiets zit en dat je minder rolweerstand hebt. Hoe je tubeless banden kunt monteren lees je in deze blog.

Gravel wielen

Gravel wielen zijn er, net als voor de racefiets, in een heleboel varianten. Je hebt bij een gravel bike echter wel te maken met een bredere velg. Een bredere velg heeft een aantal voordelen. Ten eerste kun je met brede velgen ook bredere banden monteren, waardoor je makkelijker over ruiger terrein kunt fietsen, een lagere rolweerstand hebt en met een lagere bandenspanning kunt rijden. Ten slotte kan een bredere velg zorgen voor een aerodynamisch voordeel, omdat je band dan beter aansluit op de velg.

Gravel pedalen

Wanneer je gaat gravelen kun je het beste kiezen voor MTB pedalen en MTB schoenen. MTB/Gravel pedalen kunnen modder en vuil goed afvoeren, zodat je altijd gemakkelijk kunt inklikken. Een bijkomend voordeel van deze SPD-pedalen is dat je met de bijbehorende schoenplaatjes ook goed kunt lopen. Natuurlijk kun je ook gaan gravelen met flat pedals of zelfs met racefiets pedalen, die keuze ligt bij jou.

Aandrijving op je gravelbike

De aandrijving van je gravelbike is zeker niet onbelangrijk en moet tegen een stootje kunnen. Daarom zijn er ook speciale gravel aandrijvingen die robuuster en sterker zijn. Deze aandrijvingen kunnen een stuk beter tegen modder en zand. De achterderailleur staat vaak strakker gespannen bij een gravel bike.

Het remsysteem op de gravel bike - Schijfremmen

Gravelbikes zijn over het algemeen uitgerust met schijfremmen, omdat je met schijfremmen ruimte hebt voor bredere banden en er met nat weer beter mee kunt remmen. De meeste gravel fietsen beschikken over hydraulische schijfremmen. Bij hydraulische remmen wordt olie gebruikt om een fiets tot stilstand te brengen. Bij mechanische schijfremmen wordt de fiets niet tot stilstand gebracht door vloeistof, maar door kabels.

Hydraulische schijfremmen remmen over het algemeen directer dan mechanische schijfremmen en met de shifters kun je docerend remmen in alle weersomstandigheden. Als het gravel parcours nat en modderig is, komen hydraulische remmen dus het best tot hun recht. Ook is het lastiger om mechanische schijfremmen te onderhouden. Welk remsysteem het best bij jou past, lees je in deze blog.

Enkel of dubbel voorblad?

Ook kun je kiezen of je wilt fietsen met een enkel of dubbel voorblad op je gravelbike. Hierbij is het verstandig om rekening te houden met het terrein waarop je gaat fietsen. Wanneer je veel op het vlakke fietst kun je beter kiezen voor een dubbel voorblad. Je hebt dan meer versnellingen, waardoor je makkelijker het best verzet kunt kiezen.

Wanneer je vaker fietst over de wat ruigere gravel parcoursen kun je het best kiezen voor een enkel voorblad. Je hoeft dan minder te schakelen, terwijl het bereik hetzelfde blijft. Andere voordelen van een kettingblad minder zijn: minder gewicht, minder onderhoud en minder afstelwerk.

Kies je voor een enkel voorblad? Dan hoef je niet bang te zijn dat je ketting gaat rammelen wanneer je gaat gravelen. De breedte van de tandwielen op het kettingblad zijn aangepast, waardoor de ketting beter blijft zitten. Ook zorgt een extra veer, ook wel clutch genoemd, op de achterderailleur ervoor dat de ketting goed blijft zitten.

Groepsets op je gravel bike

Net zoals bij mountainbikes en racefietsen zijn gravel bikes vaak afgemonteerd met een Shimano of SRAM groepset. Om speciaal aan de wensen van gravelaars te voldoen heeft Shimano een gravel groepset op de markt gebracht: Shimano GRX. Er zijn vier verschillende GRX groepen, waarbij de RX400 gezien kan worden als een instapgroep, de RX600 is geschikt voor het middensegment en de RX800 voor het hoge segment.

Shimano GRX groepsets

• RX400: 2x10, mechanisch
• RX600: 1x11, 2x11, mechanisch
• RX800: 1x11, 2x11, elektronisch en mechanisch

SRAM gebruikt voor haar gravel bikes dezelfde groepsets als op de racefiets modellen. Volgens SRAM kun je met de SRAM Apex, SRAM Force en SRAM Red groepsets prima over zowel de weg als op gravel fietsen. De SRAM Force en Red zijn ook verkrijgbaar in een elektronische variant.

Gravelbike gebruiken als racefiets

Twijfel je nog of je moet kiezen tussen een gravelbike of een racefiets? Door de wielen van je gravel bike om te ruilen voor een racefiets wielen kun je je gravelbike prima door laten gaan voor een racefiets. Je zult hiermee een stuk meer snelheid ervaren over het asfalt. Wil je je maximale snelheid behalen op de weg? Dan kun je het het beste voor een racefiets gaan. Maar in veel nieuwe endurance racefietsen passen tegenwoordig ook bredere banden. Daardoor kun je ook af en toe op je racefiets van een gravelweggetje genieten.