Derailleurpad richten en vervangen - Zo schakel je weer soepel met je racefiets! [How-to]

Slechte schakelprestaties van je racefiets kunnen veroorzaakt worden door veel factoren. Het zou bijvoorbeeld aan een versleten ketting of versleten tandwielen kunnen liggen of aan een slecht afgestelde derailleur. Wat vaak over het hoofd gezien wordt als mogelijke oorzaak is een slecht uitgelijnde derailleurpad (ook wel derailleur hanger genoemd). Het is maar een klein onderdeeltje op je racefiets maar het is zeer belangrijk om fijn te schakelen. Als je dit niet weet zul je in je zoektocht naar de oorzaak van je slechte schakelprestaties onderdelen gaan vervangen terwijl dit wellicht helemaal niet nodig is. Het is dus altijd belangrijk dat je uitzoekt of je derailleurpad nog wel recht is voordat je aan je slecht schakelende versnellingen gaat sleutelen!

Wat is een derailleurpad?

De derailleurpad is een klein stuk lichtgewicht metaal of carbon. Het fungeert als verbinding tussen de derailleur aan het frame. Dit kleine stukje metaal heeft dus wel degelijk een invloed op de manier waarop je schakelt met je racefiets.

Oorzaken en gevolgen van een verbogen derailleurpad

Een harde klap op de derailleur door een valpartij of omgevallen fiets kan ertoe leiden dat de derailleur hanger niet meer recht staat. Wanneer dit het geval is, heeft het een grote invloed op de uitlijning van de derailleur, met als gevolg dat de ketting niet meer gelijk loopt met de tandwielen van de cassette. Hierdoor verslechteren je schakelprestaties en kun je last hebben van een overspringende ketting. 

Zichtbare schade aan de aandrijfkant van de racefiets (bijvoorbeeld trapper, rechter shifter en de derailleur zelf) is vaak een eerste indicator dat er een kans bestaat dat de derailleur hanger verbogen is.

Hoe repareer ik mijn derailleurpad?

Als je na een val ziet dat je derailleur hanger verbogen is kun je hem ter plekke wel iets terugbuigen met de hand. Zo kun je in ieder geval thuiskomen zonder al te veel aanlopende delen of angst dat je de boel helemaal sloopt met doorfietsen. We vertellen hieronder hoe je dat met alleen een multitool op zak al kunt doen. Voor een accurate uitlijning van de derailleurpad is er specifiek gereedschap beschikbaar waarmee je nadien gemakkelijk thuis het probleem kunt verhelpen.

Je derailleurpad onderweg tijdelijk terugbuigen

Houd je liggende vork met één hand vast om de fiets te stabiliseren. Met de andere hand steek je de passende inbussleutel van je multitool in de schroef waarmee de derailleur aan de derailleur hanger bevestigd is. Met je vingers van dezelfde hand grijp je onderlangs de body van de derailleur en trek je de derailleur en de hanger weer recht. Pak hiervoor de body van de derailleur vast en niet de kooi want anders verbuig je die ook nog. Nu kun je in ieder geval thuiskomen!

Thuis aangekomen kun je bepalen of de derailleur hanger nog te redden valt of dat je beter een vervangende hanger kunt monteren. In het geval dat de derailleur hanger vervangen moet worden, kun je de reparatie how to overslaan en gelijk naar de laatste paragraaf van deze blog gaan.

Thuis repareren van je derailleurpad

Om je derailleur hanger zelf te richten gebruik je de derailleurpad richter. Deze is makkelijk in gebruik en levert een precieze en accurate diagnose van het probleem. Deze tool is tevens gemaakt om het probleem te verhelpen. Hartstikke handig om in huis te hebben dus.

Hoe werkt de derailleurpad richter nu precies?

Een goed uitgelijnde derailleur hanger hangt loodrecht naar beneden. Met andere woorden: het vlak waarin de derailleur hanger zich bevindt is exact parallel aan het vlak van de cassette tandwielen. Hierdoor komt de ketting precies in de juiste positie te staan ten opzichte van de tandwielen. 

De tool werkt als volgt: een uiteinde van de tool wordt bevestigd aan de derailleur hanger. Het andere uiteinde bevat een uitschuifbare pen die de afstand tot de velg van het wiel meet. Door deze pen te fixeren kun je rondom de velg meten of de afstand gelijk blijft.

Omdat de tool in feite het vlak waarin gemeten wordt vergroot, heb je veel meer zicht op kleine afwijkingen in de derailleur hanger (de pen van de tool komt dichterbij de velg of juist verder weg) én heb je de kans om minieme aanpassingen te maken door de grotere momentarm van de tool. Zodoende kun je tot op hele nauwkeurige marge je derailleur hanger terugbuigen. Je derailleur zal weer parallel aan de cassette hangen en je kunt weer soepel schakelen. 

Benodigdheden voor het repareren van je derailleurpad

• Montagestandaard
• Multitool
• Derailleurpadrichter

Derailleur hanger vervangen

Het kan natuurlijk dat je derailleur hanger afgebroken is of niet meer te repareren valt. In dat geval kun je het beste de derailleur hanger vervangen. Deze zijn namelijk niet duur en het is vrij makkelijk zelf te doen.

Bepaal welke type hanger je hebt. Let wel op want het is een mijnenveld met alle verschillende merken, soorten en types. Het kan zoeken naar een speld in een hooiberg zijn maar: bicycledropouts.com kan je een heel eind op weg brengen. Of zoek aan de hand van ons aanbod naar de derailleurpad die je nodig hebt. De installatie van de nieuwe derailleur hanger is een kwestie van de oude demonteren en de nieuwe plaatsen. Een kind kan de was doen.

Mocht je derailleur na het richten of vervangen van de derailleurpad nog niet goed schakelen, dan staat je derailleur misschien niet goed afgesteld. In dit geval moet je je derailleur afstellen tot je weer goed kunt schakelen.