Wat heb je allemaal nodig voor een bergrit?

Veel wielrenners hebben de wens om minstens een keer in hun wielerleven een beroemde berg te beklimmen. En gelukkig is dat voor bijna iedereen ook prima haalbaar. Met een goede voorbereiding en aardig wat trainingskilometers kan iedere doorzetter wel de Col du Tourmalet, Mont Ventoux of Alpe d’Huez bedwingen. Maar wat heb je allemaal nodig om zo’n bergrit goed door te komen en waar moet je op letten? Dat leggen we graag aan je uit in deze blog!

Voor je – misschien wel eerste – bergrit kun je je makkelijk goed voorbereiden. En dat houdt wat meer in dan een weekend van tevoren een monsterrit te rijden. We loodsen je door alle punten, van de voorbereiding tot de rit zelf.

Hoe bereid je je voor op een bergrit?

• Trainen vooraf
• Een verzorgde racefiets - het materiaal
• Wat is een bergverzet?
• Welke fietsbanden en bandenspanning?
• Controleer je remmen!
• Cadans, hartslag en powermeter?
• Welke fietskleding heb je nodig?
• Wat moet je eten en drinken?
• Nog een paar tips

Trainen is kilometers maken

Het begint natuurlijk allemaal met trainen. Want ongetraind een berg bedwingen, dat lukt sommige fietsers misschien wel, maar is toch onverstandig. Je lichaam moet namelijk wel kunnen wennen aan zo’n flinke en lange inspanning.

Als je niet van tevoren traint kun je blessures krijgen of red je het misschien niet op de dag zelf om de top te bereiken. En daar ging het natuurlijk nu juist om. Maar je hoeft niet dagenlang elke klim bij jou in de buurt op te rijden om te trainen voor een bergbeklimming. Je kunt het beste trainen op duurvermogen. Dat betekent dus op een niet al te hoog tempo lekker veel kilometers maken.

Pak af en toe een klimmetje

Begin dus een paar maanden voor jouw uitdaging al met trainen. Probeer dan minstens twee keer in de week een flinke rit te maken van een paar uur. Ben je helemaal nog ongetraind? Bouw de tijd dat je in het zadel zit dan rustig op.

Je hoeft in principe niet bergop of heuvel op te trainen. Maar als er bij jou in de buurt wat uitdagende klimmetjes zijn kun je die prima meepakken. Even de benen laten wennen aan stijgend terrein is altijd goed.

Zorg dat je fiets in orde is

Als het met de training wel goed zit dan is je racefiets het volgende item dat je moet voorbereiden. Of je nu met een gloednieuwe lichtgewicht Trek Emonda omhoog fietst of een stalen ros uit de jaren ’70, dat maakt niet uit.

Zolang je maar zorgt dat alles werkt en soepel draait komt het vast goed. Natuurlijk geldt wel dat hoe lichter je racefiets, hoe makkelijker je het jezelf maakt. Maar los van de leeftijd en kwaliteit van je racefiets zijn er een aantal punten die altijd in orde moeten zijn voor een bergrit.

Controlepunten voor je racefiets voor een bergrit

• Monteer een cassette met bergverzet
• Controleer je fietsbanden
• Check je wielen
• Controleer je remmen
• Loop je hele racefiets even na
• Gebruik sensoren

Wat is een bergverzet?

Bijna alle nieuwe racefietsen hebben tegenwoordig een compact groepset. Dat betekent dat de kettingbladen voor standaard 50/34 zijn. En dat is prima voor het gros van de mensen, afhankelijk van de cassette die achter erop ligt.

Bij een compact ontkom je bij de bergen eigenlijk niet aan een cassette met minimaal een grootste kransje van 28, het liefste zelfs 30 of 32. Alleen goed geoefende wielrenners kunnen het met een kleinere cassette af. Een cassette met 11/30 met een compact is voor de meeste wielrenners voldoende. Wil je meer lezen over welk verzet je het best kunt kiezen? Lees dan onze blog.

Een dubbel of triple groepset?

Heb je een fiets met kettingbladen die groter zijn dan de 50/34 van een compact? Dan heb je waarschijnlijk een dubbel erop liggen. Hiervan zijn de verhoudingen standaard 53/39. Dit is ideaal voor het platte Nederland, maar erg groot voor echte bergen.

In dit geval loont het om kleinere kettingbladen voor te monteren. Gelukkig is het vervangen van een kettingblad een makkelijke klus. Heb je een triple groepset? Dan hoef je waarschijnlijk niets aan te passen. Bij een triple is het kleinste voorblad namelijk klein genoeg om de meeste bergen aan te kunnen. En twijfel je? Dan kun je altijd kijken of je derailleur een grotere cassette aankan.

Controleer alle versnellingen!

Of je nu iets aan je groepset aanpast of niet, je moet altijd alle versnellingen controleren. Je gebruikt sommige versnellingen in Nederland bijna niet. Maar die heb je in de bergen juist wel nodig.

Fiets dus een rondje en probeer alle versnellingen echt even uit. Niets vervelender om er pas in de bergen achter te komen dat je versnellingen het niet goed doen.

Goede fietsbanden op de goede bandenspanning

Het is misschien een open deur, maar je racefiets banden moeten natuurlijk ook in orde zijn. Controleer ze altijd goed op scheurtjes, steentjes en andere zooi. Bij twijfel, vervangen! En zorg ervoor dat je bandenspanning in orde is. Eindigt je rit op de top en is het spiegelglad asfalt? Dan kun je je banden best hard oppompen. maar op een slecht wegdek of als je ook nog af moet dalen kun je je bandenspanning beter niet te hoog zetten.

Een hoge bandenspanning zorgt voor minder weerstand en een lage bandenspanning voor meer grip. Weeg die twee punten dus goed tegen elkaar af. Maar staar je er niet blind op. Geen idee wat je moet doen? Dan zit je met een bandenspanning tussen de 6 en 8 bar altijd wel goed.

Welke bandbreedte moet je hebben in de bergen?

De bandbreedte is de laatste jaren steeds meer een punt van discussie. Tegenwoordig worden de meeste racefietsen verkocht met 28 mm banden of zelfs nog breder. Voor het klimmen is de bandbreedte zelf niet heel erg belangrijk. Alleen bij een heel slecht wegdek zou een bredere band aan te raden zijn.

Bij het afdalen heb je zelfs op mooi asfalt wel voordeel aan een bredere racefiets band. Meer controle, meer grip en dus uiteindelijk ook een hogere snelheid. De meeste racefietsen, ook de wat oudere, kunnen wel een 25 mm band aan. Ga je voor meer dan 25 mm? Dan kan het zijn dat de band niet past. Probeer dit van tevoren dus even en monteer niet pas nieuwe bandjes als je al vertrokken bent.

Tip: Wist je dat Mantel fietsonderdelen door zo goed als heel Europa levert? Op je bestemming toch nog even snel iets bestellen is dus een optie.

Controleer of wissel je racefiets wielen

Naast je fietsbanden moet je natuurlijk ook je racefiets wielen zelf controleren. Heb je velgremmen? Is de remrand dan nog goed? Als je moet afdalen in de echte bergen is dat het allerbelangrijkste controlepunt.

Daarnaast moet je natuurlijk nooit gaan fietsen met een losse spaak of met een slag in je wiel. Dit fietst niet alleen vervelend, maar is ook nog eens gevaarlijk. Je kunt er ook voor kiezen om met lichtere racefiets wielen de bergen in te gaan. Heb je eindelijk een goed excuus om een carbon wielset te kopen…

Nieuwe racefiets wielen?

Je moet trouwens dan wel de afweging maken wat je verder nog met een eventuele nieuwe wielset wilt gaat doen. Alleen voor die ene bergrit de lichtste racefiets wielen kopen, dat is wel een dure grap. Misschien is een lichtere wielset, maar dan wel een die wat meer aerodynamisch is ook een goede optie.

Als je nieuwe racefiets wielen aanschaft, doe dit dan wel ruim van tevoren. Na de eerste 500 kilometer moeten nieuwe racefiets wielen worden nagespannen en gecontroleerd. Dat kun je dus beter al gedaan hebben voor jouw epische beklimming.

Controleer je remmen

Lekker afdalen na je klim? Of zitten er misschien wat afdalingen in de klim zelf? Dan zijn goede remmen echt vitaal. Of je nu velgremmen op je racefiets hebt of schijfremmen, controleer altijd je remblokjes!

Maak ze, als je toch bezig bent, altijd even goed schoon met een goede ontvetter. Haal bij remblokken voor velgremmen ook steentjes of stukjes metaal uit de blokken. Je kunt de remblokken even licht opschuren na het schoonmaken.

Maak ook je velg goed schoon of de remschijf als je schijfremmen hebt. Ook dat kan met een ontvetter. Monteer ze weer stevig en test altijd even of ze niet aanlopen.

En neem voor de zekerheid een twee sets nieuwe remblokken mee. Als je dan voor je grote rit nog wat kilometers maakt en je remmen slijten onverwacht hard, dan heb je de nieuwe alvast bij je!

Vergeet de reserveonderdelen niet

Naast de hierboven al genoemde essentiële onderdelen moet je altijd je hele racefiets even nalopen. Zijn de kabels goed, zijn alle moeren goed aangedraaid? Is het misschien fijn om er een nieuw stuurlint op te leggen?

En wat te denken van reservemateriaal? Hoe neem je de binnenbandjes mee de berg op? Zadeltasje of niet? Niet iedereen vind het fijn om met volgepropte achterzakken een berg op te moeten rijden. En ga je voor onbeperkt oppompen met een luchtpomp of voor de supersnelle fix met een CO2-pompje? Ook allemaal belangrijke punten waar je van tevoren over na moet denken.

Wat heb je aan sensoren tijdens een bergrit?

Tenslotte loont het echt om met sensoren te rijden. Met een goede hartslagsensor, cadanssensor en misschien zelfs een powermeter kun je je inspanning goed gelijk houden.

Je weet wat jij een fijne cadans vindt en met welke hartslag en/of wattage jij een lange rit prima vol kunt houden. Door die waardes in de gaten te houden blaas je jezelf minder makkelijk op.

Word je ingehaald door een snellere renner? Met een blik op de gegevens van je sensoren weet je of je ongestraft aan kunt haken of niet en voor hoelang. Meten is weten!

Je racefiets is dus nu in orde en als het goed is heb je ook al getraind. En dan is de dag eindelijk daar. Je uitdaging ligt op je te wachten. Maar voor je vertrekt moet je ook nog wat dingen meenemen.

De ideale cadans om te klimmen?

De cadanssensor kun je goed gebruiken om een lekkere tred te houden. Een cadans rond de 70-90 is goed vol te houden. Zit je lager? Dan trapt dat flink zwaar. Zit je veel hoger, dan kost dat ook weer energie.

De cadans is en blijft wel erg persoonlijk. Het kan best dat jouw ideale waarde net iets hoger op lager ligt. Probeer dit dus eens uit en varieer tijdens je trainingen om te kijken wat jou het beste ligt.

Welke fietskleding heb je nodig voor de bergen?

In de bergen kan het weer behoorlijk wispelturig zijn. Vertrekken onderaan met 30 graden en een strakblauwe lucht geeft nooit de garantie dat het zo blijft. Met een beetje pech is het op de top meer net boven nul en staat er een loeiharde wind. Het is dus belangrijk om daar rekening mee te houden. Vooral makkelijke fietskleding die klein op te vouwen is is dan erg handig.

Het vertrouwde windjack is echt een essentieel onderdeel van elke bergrit. Zelfs bij redelijke temperaturen kan een lange afdaling na een zware klim erg koud aanvoelen. Neem dus altijd een goed windjackje mee de berg op. Armstukken en beenstukken zijn ook aan te raden, vooral als je al weet dat het op de top wat minder mooi is. Armstukken en beenstukken kun je klein opvouwen en trek je ook snel aan of uit als het nodig is.

Neem voldoende water mee

Voldoende drinken is essentieel als je de top wilt bereiken. Dus altijd voldoende water meenemen. Als je meefietst met een grote georganiseerde tocht kun je meestal onderweg wel ergens water bijvullen.

Fiets je alleen? Neem dan echt ruim voldoende water mee of check of je ergens tijdens je klim water kunt tappen of kopen. Vooral op hete dagen gaat het water er echt hard doorheen. Dus dan heb je zelfs aan 2 grote bidons misschien niet genoeg.

Je kunt ook drinktabletten meenemen. Die bevatten een klein beetje energie maar vaak ook elektrolyten. Daarmee vul je mineralen en zouten aan en dat is weer goede voor de vochthuishouding in je lichaam. Ook kunnen dit soort tabletten helpen in de strijd tegen kramp.

Eet van tevoren en tijdens je beklimming

Goed eten is iets dat sommige wielrenners wel eens vergeten. De dag van tevoren een vette en zware maaltijd? Dat kun je beter niet doen. Probeer niet te vet te eten, maar eet wel ruim voldoende.

Sommige mensen eten de avond voor een flinke rit gewoon twee keer avondeten. De eerste maaltijd gewoon zoals anders en een paar uur later nog een flinke bak ontbijtgranen of havermout.

Doe dit niet voor het eerst op de avond voor je beklimming, maar test vooraf of je het fijn vindt en of je er wel goed op kunt slapen. Voor tijdens je rit kun je het beste een paar energierepen of sportgels meenemen. Reken voor elk uur minstens een reepje of gelletje. Vergeet dit ook niet af te wisselen.

Alle tips voor je eerste grote bergrit

• Check het weer vooraf. Op de top kan het flink spoken
• Start rustig. Sneller kan altijd nog
• Let op de weg, helemaal als er ook auto's rijden
• Wissel zitten en staan af
• Houd je cadans (beentempo) zo gelijkmatig mogelijk
• Stop niet (te vaak), blijf doorfietsen
• Vergeet niet te eten en drinken
• Eet de dag van tevoren ook goed
• Blijf je eigen tempo fietsen, haak niet aan bij snellere renners
• Geniet van het uitzicht
• Neem een windjack mee